CHỤP CẮT LỚP ĐÁY MẮT – CHỤP OCT
OCT (Đọc là Ô-xê-tê) là tên viết tắt tiếng Anh của từ Optical Coherence Tomography. Chụp OCT bán phần sau có thể hiểu sang tiếng Việt là chụp cắt lớp quang học đáy mắt, thường được gọi là chụp cắt lớp đáy mắt.
Người ta dùng ánh sáng để quan sát các cấu trúc của võng mạc. Các tia chiếu vào mắt là tia hồng ngoại, hoàn toàn an toàn với mắt, không gây bất cứ tổn hại gì cho mắt.
OCT đem đến độ phân giải tới 10-20 micron, quan sát được các cấu trúc nhỏ bằng 0,01 mm.. Do vậy OCT cho ta nghiên cứu ở cấp độ vi thể chứ không phải là đại thể như các thiết bị nhãn khoa khác.
Chụp OCT sẽ được các bác sĩ chỉ định trong các trường hợp sau:
Bệnh nhân cần đánh giá bán phần sau nhãn cầu đặc biệt trong các bệnh võng mạc, và lớp sợi thần kinh thị giác quanh gai trong bệnh lý Glocom.
Chụp OCT là phương tiện rất quan trọng giúp chẩn đoán sớm, chính xác và theo dõi diễn biến bệnh trong suốt quá trình điều trị để có biện pháp điều trị thích hợp. Chụp cắt lớp võng mạc có thể coi như một hình thức chụp CT scanner nhưng tỉ mỉ hơn, chính xác hơn, có thể nói là ở mức vi thể, và hoàn toàn vô hại, không sử dụng các tia phóng xạ như chụp CT-Scanner.
Bệnh nhân ngồi trước máy OCT, đặt cằm và đầu đúng tư thế để hạn chế cử động. Máy sẽ quét võng mạc của bệnh nhân mà không có sự tiếp xúc nào với mắt người bệnh.
Thường sẽ tốn khoảng 2-5 phút tùy thuộc vào sự hợp tác tốt hay không của bệnh nhân. Theo khảo sát tại Bệnh viện Mắt tỉnh Phú Thọ, thời gian chụp OCT trung bình của bệnh nhân chụp cả 2 mắt là 3 phút kể cả thời gian in phim. Sau đó, kết quả chụp sẽ được bác sĩ đọc và trả cho người bệnh hoặc lưu kết quả trong hồ sơ bệnh án.
Màu sắc hiển thị trên kết quả OCT hoàn toàn là mã hóa chứ không phải là màu thật. Màu sắc được mã hóa để phân biệt các cấu trúc mô và mặt tiếp xúc. Các cấu trúc phản quang mạnh thường được có gam màu đỏ hoặc vàng.
10. Một số bệnh được phát hiện trên phim chụp OCT
- Bệnh lý võng mạc (Thoái hóa hoàng điểm; Bệnh võng mạc tiểu đường; Màng trước võng mạc)
- Bệnh lý hoàng điểm (Phù hoàng điểm dạng nang, lỗ hoàng điểm…)
- Bệnh lý glocom
- Bệnh võng mạc trung tâm thanh dịch